Kategoria: Słownik pojęć, skorowidz

Jętka, a może dokładniej jętka dachowa (nie mylić z owadem o tej samej nazwie) – jest to pozioma belka łącząca krokwie. Jej celem jest usztywnienie i wzmocnienie konstrukcji dachu. Gdy jętki mocowane są bardzo blisko kalenicy, wtedy często nazywa się je grzędami.

Sama nazwa pochodzi od wyrazu „jąć”, czyli „trzymać” (jętka trzyma dwie krokwie). Inne nazwy jętki to: ambałek, bont, pas i często stosowany bant.

Na konstrukcję z użyciem jętek często używa się określenia: więźba krokwiowo – jętkowa.

Warto dodać, że jętki są elementami ściskanymi, choć niekiedy błędnie ktoś uważa, że rozciąganymi (trzeba mieć to na uwadze, tworząc projekty domków z drewna). Dzięki zastosowaniu jętek, które mocowane są do krokwi (mniej więcej od połowy ich długości, a czasami niemal do samej kalenicy, szczytu) pozwalają stosować dłuższe krokwie, a co za tym idzie: konstruować dachy o większej rozpiętości. Także przekroje (wymiary) krokiew mogą być mniejsze dzięki jętkom, co ogranicza koszty (maleje cena), ale i zmniejsza ciężar dachu. Także ugięcia dachu są mniejsze dzięki jętkom.

Co to jest tarcica? To nic innego, jak asortyment drzewny (czyli drewno), który powstaje w wyniku tzw. przetarcia drewna okrągłego (można powiedzieć, że „całego”, z korą, po obcięciu gałęzi). Przetarcie wykonuje się na pilarkach (różnych typów).

Tarcicę dzielimy ze względu na stopień obróbki na:

• tarcicę nieobrzynaną – czyli taką, która ma dwie powierzchnie (płaszczyzny) gładkie, a dwie z korą. Jeśli zatem przetrzemy (przetniemy) okrągłe drewno (z korą) wzdłuż, to otrzymamy właśnie tarcicę nieobrzynaną.
• tarcicę obrzynaną – ma ona obrobione wszystkie cztery powierzchnie (płaszczyzny), a także krawędzie czoła. Ma zatem zwykle kształt prostopadłościanu.

Tarcicę dzielimy na tzw. sortymenty, który to podział regulują polskie normy:

• deski
• bale
• listwy
• łaty
• krawędziaki
• belki

Różnią się one wymiarami przekroju poprzecznego (grubością i szerokością).

Oczywiście innym podziałem jest ten ze względu na gatunek drewna (tarcica dębowa, sosnowa, bukowa, olchowa i inne rodzaje)

Cena tarcicy zależy od wielu czynników, m.in. od rodzaju drewna, wilgotności drewna, ewentualnej impregnacji, czy oczywiście sortymentu. Można ją nabyć bezpośrednio w tartakach, w składach drewna, w składach budowlanych, także w marketach budowlanych.